صفحه نخست

کِریھرَکے شعر تریاکے بارۀ یند

کریھرگھر: نوروزعلے ثابتے

کریھر جاگۀ: فېس بوک، یېنک دلَ اند

کریھر تاریخ: ۰۸ فبروری ۲۰۲۴ تا ۱۲ فبروری ۲۰۲۴

کریھرېن: ذیس نفر، تر ثابتے یث ذیس ات ییو

دے کریھر محصول: ۵۱ بیت (یے قصیدۀ خو پاذ تے)         ادامه دارد

به یاذے مرحوم منوّر بېک «رَوشن»

نِڤشیج: نوروزعلی «ثابتی»

پېښکُفۀ (پېښگفتار):

منوربېک روشن، تخمیناً جنورے ۱۹۴۹ عیسوے سال اند پدرۈذ قشلاق، سرچښمۀ قریه یند، خُږنۈن ولسوالے یند پے دنیا یثچ اته ۲۵ دسمبر ۲۰۱۹، مونتریال ښهر اند، تر کِبِک ولایت، کانادا مملکت اند، ۷۰ سالگے یند اس دنیا توید.

یِد یے آدمے صمیمے، خوش اخلاق، قوم دوست اته خوش قصۀ ڤُد.

بېښتر دے کار نظۈم قتے ڤُد اته اما خو نهن زڤ ات ادبیات اردے مس خذمت چود.

زمۈنے کے مَم «یېنَک» گروپُم جور څه چود، منوربیک شاید ییو اس وېڤ پېښتاز مردمېن ڤد ادے همکارے یے سر چود اته خو شعرېنے ترۈد پُست چود.  ادامه دارد

شعر م.. “مستور مولایی

اس تو  درگاند ات  دِڤے ندیر موند ارمۈن ار مؤ دل

ای امام و پیشوا

ید تو گهپ ات ید تو امر هر رهنگ قرۈن ار مو دل

ای قدومت مرحبا

ای  مو  دل دریایے جهل اند بهس ویښت غۈط خه

ناق ناقث مه ښِکر

اندځ اکبار چس فکث جعم، دُر و مرجۈن ار مودل

بحر لطف و باسخا           ادامه دارد

 

اسید، مولانا حاضر امۈم وَښت ذیس ات ووڤدُم ساله گے یدے ید بشهند ات به برکت مېث تمه فکث ارد سُخ ڤېد. یدېت عهد کنهم ادے دم به برکت مېث اند بیدے فرمۈنبردار ڤے یهم.

صاحب عصر

 یم شعر آقاخۈن معارف اداره، کراچے ښهر، کریم آباد اند نڤشچ سڅ. اس ۱۳۷۹ سال اند سر ست ات خرمنکوبوْن مئست ۱۳۸۱ سال اند تیار ست.

شعر نڤِشیج: دکتور خوش نظر پامېر زاد 

لــــــۈڤــــــیـج لا الــــــه الا الله یهــــــم         تیـیـــــــج دے پۈنـــــــد اس پگـایهــــم

جۈن دهرذے څه یاذد وےارد دوایهم          وخـــــت ات زمــــــۈن پۈند پرایهــــــم

لــــــۈڤــــــیـج لا الــــــه الا الله یهــــــم

ادامه دارد

یا امام

م.. “مستور مولایی”

خوانم ثنا و وصف تو تکرار یا امام

دارم بنام پاک تو اقرار یا امام

این  نور در جبین تو کز نور لا الا ست

بر جمله یئ خلایق آشکار یا امام

ای مدح تو فزون ز بحر و ز آسمان

باشد قلم بوصف تو قِصار یا امام                       ادامه دارد

Why Were More People, Especially Women and Children, Found More Vulnerable in the Earthquakes in Herat Province?

Abstract

      This comprehensive report analyzes the vulnerabilities faced by children and women in Herat Province during earthquakes. It explores various factors contributing to their heightened vulnerability, including social, economic, health, informational, cultural, institutional, and physical vulnerabilities. The findings highlight the need for improved disaster preparedness, enhanced infrastructure resilience, and gender-inclusive approaches to mitigate the risks faced by these marginalized groups.

Author: Sayed Hafiz Lashkari      Continue

نمای طبیعی شغنان در فصل خزان

نوشته: سید اسحاق مقبل

تصویر: شکیلا نعیمی

طبیعت وطن، قبای سبز و بهاری اش را از تن بیرون و این‌سان زردینه‌پوش شده است. درختانی‌که چندی قبل، ملاحت و زیبایی و سبزینه‌گی شان را به مخلوقات خدا هدیه می‌دادند؛ آهسته آهسته پرپر می‌شوند. پرندگانی‌که نجوا و ترنم شان گوش‌ها و قلب‌ها را نوازش می‌داد، از شاخه‌های این درختان کوچ می‌کنند و می‌شوند مهاجر؛ شاید مهاجر به دیار و کاشانه‌ی دیگران و به ناکجاها. برگ‌های ?که در گرمای تابستان با آغوش باز و صمیمی زیر سایه‌ی شان، مخلوقات خدا را با مهربانی جا می‌دادند، می افتند به زمین و لای خاک می‌شوند خُرد و خمیر. همان درختانی را می‌گویم که شکوه و جلالی داشتند و بیننده را می‌کردند مجذوب زیبایی و سبزینه‌گی خود.?

چرخش سریع طبیعت و عمرِ کوتاه ? در ختان، در واقع حامل پیام‌های مهم و انسانی به انسان‌هاست؛ این قلم مشت نمونه‌ی خروار به چند مورد آن اشاره می‌کند:  ادامه دارد

محمد قادر نازلی کامجو

ای خوذم کو تو کهـــــجه از مهغزاند ات تویج
یا دهرذ تو درون یا یے چهی خورد تو فروږج
هرڅوند کِن اُم تارک ات هر څــــــوند ښـــــکراُم
نست توند تو درک لۈم بغـېر وورج تو خوږج
ووزج مس تو څه خوږج پۈست نښۈن رست بغېر
چیز ات دے خو آزار مــــــــــو تاراردث فوږج    ادامه دارد

بازتاب شخصیت سید زمان الدین « عدیم» ، در  نگار ش  اهل فکر و  قلم

نگارش و تدوین  : داکتر نصرالدین شاه پیکار

سید زمان الدین ” عدیم ” ابن سید شاه حسن ، ابن سید قاسم، ابن سید خواجه غلام شاه، ابن سید شاه زید، ابن خواجه غلام شاه ، ابن خواجه حسن شاه، ابن شاه اسماعیل، ابن سید درویش محمد، ابن شاه نور الدین محمد،ابن خواجه محمد فاضل، ابن سید سلیمان،ابن سید خواجه مهتر، ابن خواجه محمد فاضل، ابن سید سلمان، ابن سید نور الدین محمد، ابن سید درویش محمد، ابن سید سلمان ابدال، ابن سید علی، ابن سید مهتر، ابن سید خواجه علی، ابن سید شاه زید، ابن سید سهراب ولی، ابن سید حسین شاه، ابن میر سید علی، ابن سید محمد، ابن سید ابراهیم، ابن سید قاسم شاه، ابن سید ابن سید حسن شاه، ابن سید عبد الله، ابن سید یحيی قلندر، ابن سید علی، ابن سید ابراهیم، ابن سید شاه سلطان علی موسی الرضأ ابن امام موسی کاظم، ابن امام جعفر صادق، ابن امام محمد باقر، ابن امام زین العاب الدین، ابن امام حسین، ابن فاطمۀ زهرا، بنت محمد مصطفی(صلعم). آنگونه که مشاهده گردید، سلسلۀ مراتب شجرۀ آن شخصیت روحانی، فرهنگی و عقیدتی به بیست و دومین ذریه و دودمان سید سهراب ولی میرسد که زندگی مشحون از دشواری اما پرافتخار فرهنگی، عقیدتی و ادبی اش را در دهکدۀ روشان ولسوالی شغنان ولایت بدخشان، سپری نموده است. ادامه دارد

تاریخ کشور اسرائیل : اسرائیل، اورشلیم : طرح سازمان ملل برای تقسیم فلسطین

 تهیه و تدوین : داکتر نصرالدین شاه پیکار

 « هر ملت تاریخ دارد و تاریخ واقعی به ملل ستمدیده وابسته و منوط است. ملت های ظالم، جفا پیشه و مستبد دارای تاریخ نبودند و نیستند.  تاریخ هر ملت و مردم دارای : گذشته ، حال و آینده است. هر مردمی که  از تاریخ گذشته خود درست درست نگرفت و برای زمان حال به تفکر و اندیشه تاریخی  نه نشست و برای آینده و اینده تاریخی اش ، برنامه نداشت،  نه حالی خواهد داشت و نه آینده ، به ويژه ملتی  که فرهنگش را از نزدش ربوده باشند.»  ( بر گرفته از کتاب  سربداران)

کشور اسرائیل رسماً در سال ۱۹۴۸ میلادی تأسیس شد. اگرچه تاریخ اسرائیل را باید مشتمل بر دو بخش تاریخ یهودیان در سرزمین باستانی اسرائیل و تاریخ کشور مدرن اسرائیل دانست. این کشور تقریباً در مکان پادشاهی باستانی یهودی واقع شده‌است با این تفاوت که آن سرزمین باستانی شامل کرانه باختری رود اردن نیز بوده‌است. این محل زادگاه زبان عبری بوده‌است که در اسرائیل امروزه بدان صحبت می‌شود. همچنین اماکن مقدسی برای ادیان یهودیت، مسیحیت، اسلام و بهائیت در این سرزمین قرار دارد. علیرغم دست به دست شدن سرزمین اسرائیل بین امپراتوری‌های مختلف در طول قرون، بیشتر جمعیت این سرزمین تا قرن سوم میلادی یهودی باقی ماندند. ادامه دارد

معینه مستور مولایی

چنگ  و غزل  و رباب در وصف تو کم

رنگ  و  قلم  و کتاب در وصف تو کم

گه  گل  تو شباهتند  ونم گاهِ ته مئست

کین دیده در  انتخاب در وصف تو کم

ورڤیـنئ ته هر خۈم خو څیم گرمندېر

وین  اشعه ئ  آفتاب  در وصف  تو کم           ادامه دارد

عاشقۈنه

عبدالکریم نوجو

یے به یه لطف څه کِښت از خو شندېن

صد طلا دهک ٱم ارزۈن مورد دڤېست

از مو خېز اند ذیس قدم یه ذر څه سۈد

یِد جدایے صاف هجرۈن مورد دڤېست  ادامه دارد

للهیِک

معینه “مستور مولایی”

آسمۈن بلند وے رهنگ نیلے

هر چیزِک لۈم از درگیلے

نخچیرِک تئځ تے کوه پس کوه

څه وخت نِث ٲم مٲش رو برو

سفېد تو پیڅ هر رنگ چینے

للهیِک لۈم وُز از قینے  ادامه دارد

ساخت کیبورد هوشمند  زبان شغنانی افغانستان

نوشته: سرورشاه ارکان
بتاریخ ۷ سنبله ۱۳۹۸( ۲۹ اگست ۲۰۱۹)، کیبورد هوشمند زبان شغنانی افغانستان که به ابتکار کار و فعالیت سرورشاه ارکان ودیگر اعضای سایت سیمای شغنان دیزاین و آماده گردیده بود توسط کمپنی سویفت کیبورد(Swift Keyboard) منظور و به فعالیت آغاز کرد. من به نمایندگی از تیم فعال سایت،  این موفقعیت بزرگ را برای تمام شغنانی ها و علاقمندان زبان شغنانی مبارکباد میگویم.  ادامه دارد

ارتباط با ما و ارسال مضامین برای نشر
sarwar@shughnan.com

Print Friendly, PDF & Email